Evet demek etrafımızdaki kişilerle olan iş birliğimizi, dayanışmamızı pekiştiren bir durum gibi görünüyor olsa da perdenin arkasında gözden kaçan bir takım gerçeklikler var olabilir. Hayır diyememek bu yüzden çok yaygın bir durumdur.
Evet diyerek etrafımızdaki kişiler tarafından kabul görürüz ve onaylanırz. Buna bağlı olarak da aslında kendimizi bir gruba ait hissederiz. Bu grup bazen sosyal çevremiz, bazen ailemiz, bazen iş hayatındaki insanlar olabilir. Hayatın içinde yalnız hissetmemek ve mutlu olmak tabiyatımızın bir gereğidir. Bu yüzden de bizden bir şeyler isteyen kişilere Evet diyerek onlardan beklediğimiz kabul, onay, sevilme beklentilerimizi bir anlamda karşılamış oluruz. Evet diyen kişi aslında bir beklenti içinde olabilir. Dışlanmayan, reddedilmeyen, sevilen bir kişi olma ihtiyacı evet demenin altında yatan bir sebep olabilir. Fakat burada tehlikeli bir durum söz konusudur. Bu da, kişinin belli bir süre sonra kendi taleplerini gözardı ettiği, başkalarının taleplerini kendi istek ve arzuların önüne koyduğu, etrafındaki kişiler tarafından her şeyi kabul eden kişi olduğu için değer görmeyen biri haline gelmesidir.
Hayır deme korkusunın altında yatan pekçok farklı sebep olabilir. Bir takım kaygı, endişe, korku kişinin hiç düşünmeden evet demesine neden olur. Ancak kendinize düşünme, sorgulama, zaman kazanma hakkını tanımalı ve gerçekten sizden beklenilen şeye evet demek isteyip istemediginizi netleştirmelisiniz.
Hayır diyebilmeyi öğrenmede ilk yapılacak şey, öncelikle kendi hayır diyememe nedenlerinizi belirlemektir.
Aşağıdaki hangi nedenlerden hayır diyemiyor olabilirsiniz?
- Bir şey rica edildiği için
- Birisi yardımına ihtiyacım var dediği için
- Çıkıntılık yapmamak ve uyumsuz olmamak için
- Karşınızdaki insanı kırmamak için
- Merhamet ve vicdanınız ağır bastığı için
- Kaybetmekten korktuğunuz için
- Kötü bir kişi olarak yaftalanmamak için
Unutmamak gerekir ki, hayır diyemediğiniz şeyler sizi sınırlandırır ve hapseder. Hayır diyebilmek ise hayatınızda karşınıza çıkacak yeni fırsatlara evet demek anlamına gelir. Hayır deme nedeniniz neyden kaynaklanıyorsa o nedeni hayatınızdan çıkarabileceğiniz yöntemleri bulmanız gerekir. Bu doğrultuda önceliklerinizi belirlemek İçin kendinize bir liste yapabilirsiniz. Planlı ve programlı olmak kendi önceliklerinizi belirlemede ve başkalarına hayır diyebilmede önemli bir rol oynayabilir.
Hayır demeye başladığınız zaman etrafınızdan suçlayıcı cümleler duymanız mümkündür. Sen böyle değildin, bunu bana nasıl söylersin, nasıl bana yardım etmezsin gibi ifadeleri üzerinize almamanız gerekir. Bu cümlelerin maniplasyon ve denetlemeye yönelik cümleler olduğunu fark etmeniz önemlidir. Hayır derken kaybetme riskini göze almak gerekir. Bir iş, bir ilişki, ya da sizi konfor içinde tutan herhangi bir alışkanlık ne olursa olsun, hayır demek kayıplara yol açıyor olsa da hayatın dengesini sağlayacak bir yoldur. Hayır kelimesini duyan karşınızdaki kişi her kimse, yüzleşmek zorunda kaldıkları şey ile kendileri mücadele etmelidir.
Aşağıdaki davranışları benimseyerek hayır demeyi kolaylaştırabilirsiniz
- Dürüst ve net olmak
- Kendiniz için zaman istemek
- Alternatif üretmek
- Kararınıza sahip çıkmak
- Kaybetme korkusuyla yüzleşmek
- Başkalarının tepkilerinden sorumlu olmadığınızı kabul etmek
- Özgür olmak
- Kabiliyetlerinizin farkına varmak
